Gerber yöntemi süt ve süt ürünlerinde yağ tayini amacıyla sıklıkla kullanılan bir yöntem. Bu yöntem ile yapılan analizlerden ‘Gıda Analizleri’ bölümünde ara ara bahsetmek istiyorum. İlk olarak sütte yağ tayini ile başlayalım.

Konuya geçmeden önce ‘Gıda Analizleri’ bölümündeki diğer yazılarımız aşağıda yer almaktadır. Analizlerin detaylarını yazının üzerine tıklayarak öğrenebilirsiniz.

Gelelim asıl bahsedeceğimiz analize. Bu yazımda ‘Sütte yağ tayini nasıl yapılmaktadır? Analizin sonuçlarını nasıl yorumlarız? Neden sütte yağ tayini yapma ihtiyacı duyarız?’ gibi sorularınıza yanıt bulabilirsiniz.

Neden Yapılmaktadır?

Bu analiz süt toplama merkezlerinde, mandıralarda, süt fabrikalarında, laboratuvarlarda yapılan bir analizdir. Yapılma nedenleri arasında alınan ve satılan sütlerde fiyat belirleme, mevzuata uygun üretim gerçekleştirme, son ürüne işlenecek olan sütün belirlenmesine yardımcı olmak, bilimsel araştırmalar, standardizasyon sağlama gibi nedenler sayılabilir.

Sütte Yağ Tayini Nasıl Yapılmaktadır?

Elbetteki sütte yağ başka yöntemlerle de tayin edilebilmektedir. Bu yöntemi anlatma sebebim sık olarak kullanılması.

İlk olarak ihtiyacımız olan şey malzemelerdir. Laboratuvar malzemeleri (süt bütirometresi, pipet, vb.) ve kimyasal malzemeler. Kimyasal olarak sülfirik asit ve amil alkol kullanılmaktadır. Kullanılacak olan sülfirik asit yoğunluğu 1,82 g/ml olan %90’lık asittir. Asidin yoğunluğu yüksek olursa süt içerisindeki yağ yanabilir. Eğer düşük olursa sütteki yağın hepsi ortaya çıkamayabilir. Bu yüzden asidin yoğunluğu önemli. Ayrıca amil alkolün yoğunluğu da 0,812-0,818 g/cm3 olmalı. Şimdi analizin uygulanma aşamasına geçelim.

  • Bütirometreye ilk olarak 10 ml sülfirik asit ekliyoruz.
  • Ardından üzerine 11 ml süt ilave ediyoruz. Bu aşamada sütü yavaş yavaş eklemeliyiz. Ayrıca pipetin ucunu bütirometreye değdirerek yaparsak daha yavaş olmasını sağlayabiliriz.
  • Son olarak 1 ml amil alkol ilavesi yapıyoruz. İlave etmiş olduğumuz amil alkol yağın daha iyi ve net okunmasını sağlamaktadır.
  • Daha sonra bütirometrenin tıpasını kapatıyoruz ve çalkalıyoruz. Renk kahverengi oluncaya kadar çalkama işlemi devam ediyor.
  • En son cihazda 1200 devir/dakikada 5 dakika santrifüj ediyoruz.

Sonuç Okuma;

Santrifüjden çıkan bütirometrede yağ, bütirometredeki sayıların olduğu kısımda toplanmış haldedir. Bütirometrenin tıpası hafifçe oynatılarak yağın sıfır düzeyine gelmesini sağlıyoruz. Skaladaki üst değer %yağ miktarını verir bize. Elde ettiğimiz sonuç 100 ml örnekteki yağ miktarıdır. Biriken yağda tortu varsa ya da yanık ise yaptığımız işlemlerde bir hata vardır. Doğru bir sonuç elde edemeyiz.

Kaynak: Metin M., Süt ve Mamülleri Analiz Yöntemleri, Ege Üniversitesi Ege Meslek Yüksek Okulu Yayınları, İzmir, 2009.

Etiketler:

, , , , , , ,

Yazar Hakkında

Selinay LAÇİNDAĞ

Merhabalar, ben Selinay LAÇİNDAĞ. Pamukkale Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölümünden mezun oldum. Mezun olduktan sonra iki ayrı süt firmasının üretim bölümünde görev aldım. Sonrasında ise süt sektörüne yönelik starter kültür, antibiyotik test kitleri ithal eden Laktis Gıda'da çalıştım. Gıda Notları sitesiyle birlikte blog yazarlığına başladım ve şu an burasıyla birlikte Özel Beslenme, Flavus gibi birçok firmanın blogunda yazılar yazıyorum. Blog yazarlığına başlamamdaki amaç bilinçli bir tüketici kitlesi oluşturmaya yardım etmekti. Hala bu amaç doğrultusunda yazıyorum. Umarım herkese faydalı olur.

Tüm İçerikleri Görüntüle