Vücudumuzun mineral ihtiyacını karşılamada önemli bir rol oynayan tuzun fazla tüketilmesinin çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığı bilinmektedir. Özellikle günümüzde değişen beslenme alışkanlıkları sebebiyle işlenmiş gıdaların fazla tüketimi vücudumuza tuz alımında büyük rol oynuyor. Tuz büyük bir sodyum kaynağıdır. Ve vücudumuza yüksek oranda sodyum alımı ise büyük zarar. Bu sebeple tuz tüketimini dengeleyebilmek oldukça önemlidir. Bugün bahsedeceğim konu tuz tüketimini azaltma yöntemleri. İlk olarak tuz hakkında genel bir bilgilendirme yapalım. Daha sonra tuzu nasıl nasıl azaltabiliriz ona bakalım.
Tuz Nedir?
Gıdaların doğal bileşiminde bulunmasının yanı sıra çeşitli şekillerde de elde edilen tuz, genel olarak sodyum klorürden oluşmaktadır. Hem yemeklere vermiş olduğu lezzet hem de gıdaların muhafaza süresini arttırması sebebiyle oldukça yaygın kullanımı vardır. Dünya Sağlık Örgütü günlük tuz tüketim miktarının en fazla 5 gram (1 çay kaşığı) olması gerektiğini belirtmektedir. Fakat günümüzde tüketilen kişi başı tuz miktarı bu önerilen oranın yaklaşık olarak 2-3 katıdır. Bu durum da kan basıncının yükselmesi, kalp hastalıkları, inme, böbrek ve tansiyon hastalıklarına davetiye çıkarıyor. Bunu önleyebilmek için günlük tüketmemiz gereken tuz miktarını azaltmamız gerekir. Bunun için de çeşitli yöntemler vardır. Bu yöntemlerin neler olduğunu inceleyelim şimdi.
Tuzu Nasıl Azaltabiliriz?
Tuz tüketimini azaltmak amacıyla ambalajlı gıda üretimi yapan firmalar gıda içeriklerindeki tuz oranını azaltıcı çalışmalar yapmıştır. Ülkemizde ise Türk Gıda Kodeksi’nin ilgili tebliğlerinde salça, peynir ve ekmek gibi ürünlerde tuz oranını azaltıcı çalışmaları olmuştur. Aynı zamanda konu ile ilgili tüketicileri bilinçlendirme ve etiketlerde ayrıntılı bilgi paylaşımı yapılması gerektiği öne sürülmüştür. Bunun yanı sıra tuzun fiziksel formunu değiştirme ve tuz difüzyonunu arttırma yollarına gidilmiştir. Gıda üreticileri haricinde evlerimizde;
- Yemeklerin yapılış aşamasında tuz ilave etmemek,
- Tuz oranı yüksek ürünlerin tüketimini azaltmak,
- Masalardan tuzluğu kaldırmak,
- Tuz yerine geçebilecek sarımsak, karabiber, limon suyu, kimyon, balzemik sirke gibi ürünler kullanmak
gibi basit işlemler tüketmiş olduğumuz yiyeceklerin tuz oranını azaltmada önemlidir.
Kaynakça
hsgm.saglik.gov.tr
www.who.int
foodinsight.org
Akgün B., Genç S., Arıcı M., 2018. Tuz: Gıdalardaki Algısı, Fonksiyonları ve Kullanımının Azaltılmasına Yönelik Stratejiler. Akademik Gıda 16(3), 361-370.
Öztürk R.İ., Garipağaoğlu M., 2018. Tuz Tüketimi ve Sağlık. Türkiye Klinikleri J Health Sci;3(1):57-65.