Önemli tahıl ürünlerinden biri olan pirinç, sıklıkla tükettiğimiz yiyecekler arasında yerini alır. Kullanım alanları kültürden kültüre değişmekle beraber ülkemizde pilav, çorba, dolma ve sarma gibi çeşitli yemeklerin yapımında kullanılıyor. Hatta yemeğin yanı sıra sütlaç, zerde ve muhallebi gibi tatlılarda da sıklıkla tercih ettiğimiz bir tahıl ürünü. Sadece ülkemizde değil Dünya mutfağında da çokça tercih ediliyor. Kullanım alanı bu kadar geniş olan bu tahıl ürünün çeşitleri de oldukça fazla. Ülkemizde en çok üretimi yapılan baldo pirinç başta olmak üzere basmati pirinci, Osmancık pirinci, yasemin pirinci, esmer pirinç ve yabani pirinç gibi oldukça fazla çeşitleri bulunuyor. Bugün bahsedeceğim konu pirinç çeşitlerinden biri olan basmati pirinci. Gelin hep birlikte basmati pirinci neymiş bir inceleyelim.
Basmati Pirinci Nedir?
Basmati pirinci ülkemizde yetiştirilen bir pirinç türü değil. Çünkü bu pirincin yetiştirme koşulları ülkemiz iklim şartlarına uygun değildir. Anavatanı olarak Hindistan’ın Himalaya etekleri olarak bilinmektedir. Hindistan haricinde basmati pirincinin en çok yetiştiği ülkeler ise Nepal, Pakistan, Endonezya ve Sri Lanka.
Uzun, ince taneli ve aromatik bir pirinç türü olan basmati pirincinin diğer pirinçlerden farkı ise pişirilmesinin ardından uzunluğunun orijinal boyutunun iki katına çıkmasıdır. Aynı zamanda basmati pirincinin pişirildiğinde yumuşak ve kabarık bir dokusunun olması ve üstün aromasıyla lezzetli bir tat oluşturması da diğer pirinç türlerinden ayrılan özelliklerindendir. Hem beyaz hem de kahverengi çeşitleri olan basmati pirincinin besin değeri neymiş ona bakalım şimdi de.
Basmati Pirinç Besin Değeri
Bir fincan pişmiş beyaz basmati pirinç besin değeri; 210 kcal enerji, 4,4 g protein, 0,5 g yağ, 45,6 g karbonhidrat, 0,7 g lif ve 399 mg sodyum şeklindedir. Bunların haricinde folat, tiamin, niasin ve piridoksin vitaminleri ayrıca selenyum, bakır, demir, çinko, fosfor ve magnezyum mineralleri bakımından oldukça zengindir. Kahverengi basmati pirincinin ise beyaz basmati pirincine göre karbonhidrat ve lif oranı daha yüksektir. Ayrıca E vitamini, magnezyum, çinko, potasyum ve fosfor minerallerinin içeriği daha yüksek olduğu söylenmektedir.
Basmati pirincinin en önemli avantajı diğer pirinç türlerine göre arsenik oranının düşük olmasıdır. Pirinçte arsenik tehlikesinden daha önceki yazımda bahsetmiştim. Bu sebeple diğer pirinç türlerine göre daha tercih edilebilir bir türdür. Aynı zamanda kahverengi basmati pirinci tam tahıl olarak kabul edilir. Fakat beyaz basmati pirinci rafine edilerek satışa sunulmaktadır. Pirincin rafine edilmesi de besin değerini oldukça azaltır. Yapılan bazı araştırmalar da ise bu durumun kan şekerini olumsuz etkilediği bildirilmiştir. Bu sebeple tercih ederken beyaz basmati pirinci yerine kahverengi basmati pirincini tercih edebilirsiniz.
Kaynakça
www.healthline.com
en.wikipedia.org
Basmati Rice: A New Hope for Farmers. AGRICULTURE & FOOD: Volume 2-Issue 5-May 2020.