Doğadaki bitkiler, binlerce yıldır insan sağlığına fayda sağlamak için kullanılıyor. Bu bitkilerin birçoğu geleneksel tıp ve bazı ilaçların ana bileşenlerini oluşturur. Kara mürver, bu tür bitkilerden biridir ve özellikle de bağışıklık sistemi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu yazımda kara mürver özünün faydaları hakkında bilgi vermek istiyorum.
Kara Mürver Özü Nedir?
Kara mürver, özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika’da yetişen bir bitki türüdür. Koyu mor- siyah renkli meyvelere sahiptir. Kara mürver özü ise, bitkinin meyvelerinden su buharı distilasyonu yoluyla elde edilen konsantre bir özdür.
Kara mürver özünün faydaları sahip olduğu meyveden gelir. Meyvenin 100 gramında yaklaşık 73 kalori vardır ve vitamin-mineral açısından zengindir. Bunun yanı sıra kara mürver yapısında birçok faydalı bileşik içerir. Bu bileşenler arasında en önemlileri flavonoidler, fenolik asitler ve antosiyaninler yer alır. Özellikle antosiyaninler, kara mürverin en baskın ve bilinen antioksidan özelliklerini taşıyan bileşikleridir. Bu besin öğelerinin meyveye ve dolayısıyla kara mürver özüne sağladığı faydalara bakalım.
Kara Mürver Özünün Faydaları
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmeye Yardımcı Olur
Kara mürver meyvesinin antioksidan kapasitesi çeşitli yöntemlerle ölçülmüş ve elde edilen tüm sonuçlar, düşük konsantrasyonlarda bile çok yüksek bir antioksidan aktivite göstermiştir.
Bu meyve, antioksidan özellik gösteren zengin bir polifenol kaynağıdır. Bu nedenle kara mürver, büyüme ve oksidatif stresten kaynaklanan hastalıklar gibi olumsuz etkilere karşı potansiyel bir koruyucu madde olabilir. (2)
Soğuk Algınlığı ve Grip Semptomlarını Hafifletebilir
Soğuk algınlığı ve grip gibi solunum yolu enfeksiyonlarının semptomlarını hafifletebileceği gösterilmiştir. Özellikle öksürük ve burun tıkanıklığı gibi rahatsız edici semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Bu nedenle kış aylarında bağışıklık sistemimizi desteklemek için tercih edilen bir takviyedir.
Anti-İnflamatuar Özelliklere Sahiptir
Kara mürver özü, iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilecek anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Bu özellik eklem ağrıları veya kronik iltihaplı durumlarla başa çıkmak isteyenler için önemlidir.
Kardiyovasküler Sağlığı Destekler
Kara mürver özünün faydaları arasında sahip olduğu kardiyovasküler etkiler de vardır. Araştırmalar, kara mürver özünün kardiyovasküler sağlığı desteklediğini gösteriyor. (1) Kan basıncını düzenleyebilir ve damar sağlığını artırabilir.
Diyabet Üzerine Etkisi
Kara mürver ve diyabet ilişkisine yönelik çalışmaların çoğu mürver bitkisinin meyveleri üzerine odaklanıyor. Yapılan son çalışmalar kara mürver çiçeklerinin anti-diyabetik potansiyelini göstermiştir. Bu bitkinin hipoglisemik (kan şekerini düşürücü), hipolipidemik (kan yağlarını düşürücü) ve antioksidan özellikleri sayesinde diyabet tedavisinde kullanılabileceği düşünülüyor.
Kara Mürver Meyvesi Zararlı Mı?
Kara mürver özünün faydaları konusunda araştırma yaparken kara mürver bitkisinin zararlı olabileceğine dair içerikler okudum. Bu durum mürver bitkisinin siyanojenik glikozitler olarak bilinen bileşikleri içermesinden kaynaklanıyor. Bu bileşikler, hidroliz süreciyle siyanür salınımına neden olabilen potansiyel olarak toksik maddelerdir. Toksik etki, özellikle olgunlaşmamış meyvelerde daha fazla görülür. Bu nedenle mürverin meyvelerinin ısıl işleme tabi tutulduktan sonra tüketilmesi önemlidir. Isıl işlem, siyanojenik glikozitleri parçalar ve böylece siyanür salınım riskini azaltır ve mürver meyvelerini daha güvenli hale getirir.
Kara mürver özü, takviye edici gıda olarak bağışıklık sistemimizi güçlendirebilir ve sağlığımızı korumamıza yardımcı olabilir. Ancak bu tür ürünleri kullanmadan önce bir uzmana danışmanız önemlidir.
Konuyla alakalı olan benzer yazılarımıza göz atabilirsiniz:
- Antioksidan özellik gösteren fenolik bileşikler nedir?
- Fenolik bileşik zengini olan alıç meyvesi nedir?
Kaynaklar:
- Göldağ R., ve ark., Beslenme ve Sağlık İçin Kara Mürver’in (Sambucus nigra L.) Önemi: Biyolojik Aktiviteleri, Academic Platform Journal of Halal Lifestyle, 2022, 4(1), s.10-17.
- Öney B., Başer Z., Kara Mürverin Bağışıklık Sistemi Üzerine Etkisi, Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, Nisan, 2023, 8(1): 11-26.
- Alıç B., ve ark., Kara Mürverin (Sambucus nigra L.) Besinsel İçeriği ve Fonksiyonel Özellikleri, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2): 1140-1153, 2021.