Gıda etiketlerini okurken birçoğumuzun kafası karışıyor. Anlamlarını bilmediğimiz kelimeler, tanımlamalar vs. Bu konuda en çok yanıldığımız noktalardan biri de şeker konusu! Maalesef etiket bilgilerinde ‘şeker’ yazmıyor diye aldığınız birçok ürün ilave şeker içeriyor. Peki, bunu nasıl anlarım? Hangi kelimeler şekerle eş değer? Haydi şekerin farklı isimleri neler bir bakalım.

Şeker Nedir? Şekerin Farklı İsimleri Nelerdir?

Hepimizin bildiği gibi şeker eklendiği ürüne tatlılık katar. Bir gıda içerisinde doğal olarak yer alabilir. Ya da sonradan ilave edilebilir. Mesela meyve ve süt içerisinde doğal olarak şeker vardır. Meyve şekeri fruktoz, süt şekeri de laktoz isimlendirilir.

Ticari olarak elde edilen şeker ise şeker pancarı, şeker kamışı veya nişastalı bir tahıldan elde edilen bir bileşiktir. Sakkaroz, sukroz, çay şekeri, şeker pancarı, toz şeker, küp şeker, beyaz şeker gibi farklı kelimelerin hepsi de şekerin farklı isimleri arasındadır. Etiketlere baktığınız zaman bu isimleri görebilirsiniz.

Glikoz şurubu; buğday, pirinç, patates gibi nişasta kaynaklarından elde edilmektedir. Yüksek fruktozlu mısır şurubu ise mısır nişastasından elde ediliyor. YFMŞ (yüksek fruktozlu mısır şurubu) hakkında detaylı olarak bahsetmiş olduğum yazıya buradan ulaşabilirsiniz. Bir de rafine şeker kavramı var. Rafine şeker ise beyaz şeker, esmer şeker, glikoz şurubu, yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi birtakım işlemden geçerek elde edilen şekerlerin hepsine verilen isimdir.

Not: Şeker pancarı, sakkaroz, sukroz, çay şekeri, beyaz şeker, şeker kamışı gibi kelimelerin hepsi şeker demektir. 

Şeker Zararlı Mı?

Doğal olarak şeker içeren gıdalar var diye yazının başında belirtmiştim. Bu gıdalar uygun miktarlarda tüketildiği zaman sağlık açısından zarar oluşturmaz. Tabii bu durum kişiden kişiye farklılık gösterebileceği için beslenme alanında uzman bir kişi sizi daha iyi yönlendirecektir.

İşlenmiş şeker olarak geçen rafine şekerlerin besleyicilik değeri yoktur. Ayrıca glisemik indeks değeri de yüksektir. Bunun yanı sıra yapılan araştırmalarla göre bu şekerlerin fazla tüketildiği zaman diş çürümesi, obezite, kardiyovasküler rahatsızlıklar gibi problemlere neden olduğu ortaya çıkmıştır.

Ne Kadar Şeker Tüketmeliyiz?

Şekerden bu kadar bahsettikten sonra aklımıza gelen ilk gelen şeylerden biri de bu soru sanırım. Dünya Sağlık Örgütü bu konuda bir açıklama yapmış. Ve günlük almamız gereken serbest şeker miktarının beslenmedeki toplam enerjinin %10’u kadar olması gerektiğini söylüyor. Hatta sağlığımıza daha fazla yarar sağlamak istiyorsak bu değerin %5’i aşmaması gerektiğini belirtiyor.

Son olarak her zaman belirttiğim gibi etiket okuyarak tercihlerimizi yapmalıyız. Etiketler de şekerin pancardan elde edildiğini belirtmesi farklı bir şey olduğunu göstermiyor maalesef. Yani şekeri daha masum hale getirmiyor.

Kaynaklar:

https://www.eufic.org/

https://www.who.int/

Yazar Hakkında

Selinay LAÇİNDAĞ

Merhabalar, ben Selinay LAÇİNDAĞ. Pamukkale Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölümünden mezun oldum. Mezun olduktan sonra iki ayrı süt firmasının üretim bölümünde görev aldım. Sonrasında ise süt sektörüne yönelik starter kültür, antibiyotik test kitleri ithal eden Laktis Gıda'da çalıştım. Gıda Notları sitesiyle birlikte blog yazarlığına başladım ve şu an burasıyla birlikte Özel Beslenme, Flavus gibi birçok firmanın blogunda yazılar yazıyorum. Blog yazarlığına başlamamdaki amaç bilinçli bir tüketici kitlesi oluşturmaya yardım etmekti. Hala bu amaç doğrultusunda yazıyorum. Umarım herkese faydalı olur.

Tüm İçerikleri Görüntüle