Zeytin ağacından elde edilen zeytinin ve bu zeytinden elde edilen zeytinyağının sağlığımız üzerindeki olumlu etkilerini hepimiz biliyoruz. Peki zeytin yaprağının faydaları olduğunu biliyor muydunuz? Peki ya zeytin yaprağının çok eski yıllardan beri geleneksel tedavide kullanıldığını? Gelin hep birlikte koruyucu ve tedavi edici özelliklere sahip olan zeytin yaprağını incelemeye başlayalım.
Nedir Bu Zeytin Yaprağı?
Zeytin yaprağı, zeytin ağacı budandığı zaman veya zeytin meyvelerinin hasadı sırasında ortaya çıkan tarımsal bir yan üründür. Ayrıca zeytin meyvesinin yağa işlenmesinden önce yapılan temizleme ve ayıklama işlemleri sırasında da bu endüstriyel yan ürün açığa çıkabilir. Zeytin yaprağının özellikleri ve kimyasal bileşimi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Bu faktörlerden bazıları iklim koşulları, zeytin ağacının yaşı, zeytin çeşidi, yapılan tarımsal uygulamalar ve sıcaklıktır. Zeytin yaprağı çeşitli şekillerde kullanılabilir. Bitkisel çay, ekstrakt, kurutulmuş yaprak ve tablet örnek olarak verilebilir.
Zeytin yaprağı gıda sanayisinde de çeşitli amaçlarla kullanılabilir. Bu amaçlardan birkaçı; gıdaların raf ömrünü uzatmak, fonksiyonel ürünler üretmek ve gıdaları antioksidan ve biyoaktif bileşikler bakımından zenginleştirmektir.
Zeytin Yaprağının Özellikleri
- Bileşiminde potasyum, manganez, magnezyum ve bakır gibi mineraller bolca bulunur.
- Fenolik bileşikler bakımından oldukça zengindir. Fenolik bileşikler; yapılarında bir fenol grubu bulunduran ve antioksidan özellik gösterebilen bileşiklerdir. Fenolik bir bileşik olan oleuropein bakımından da oldukça zengindir. Bu bileşik zeytin ürünlerine karakteristik acılık verir. Zeytin yaprağında bulunan diğer fenolik bileşikler;
– Oleuropein, verbaskozit, oleurosid gibi sekoiridoitler,
-Vanilik asit, vanilin ve kafeik asit gibi fenolik asit ve türevleri,
-Tirozol ve hidroksitirozol gibi fenolik alkoller,
-Luteolin ve diosmetin gibi flavonlar,
-Kuersetin, rutin ve izoramnetin gibi flavonollar ve
-Kateşin ve gallokateşin gibi flavonolları içeren flavonoidlerdir.
- Antioksidan, antiviral, antimikrobiyel, anti-inflamatuar, antitrombotik, kardiyoprotektif, antihipertansif, antiaterojenik, antikarsinojenik ve hipoglisemik etki gibi insan sağlığı açısından oldukça önem taşıyan birçok etkiye sahiptir.
Zeytin Yaprağının Faydaları
Zeytin yaprağı, tıbbi ve aromatik bir bitkidir. Bu bitki bileşiminde bulunan fitokimyasallar sayesinde birçok terapötik özelliğe sahiptir. Bu sayede zeytin yaprağı birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılabilir. Hipertansiyon, mide ve bağırsak hastalıkları, ishal, idrar yolu enfeksiyonları ve bronşiyal astım bunlardan birkaçıdır.
KAYNAKLAR
- Salık M, Çakmakçı S. ZEYTİN (Olea europaea L.) YAPRAĞININ FONKSİYONEL ÖZELLİKLERİ VE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELİ. GIDA 2021; 46 (6): 1481-1493.
- Bayram M, Topuz S, Kaya C. Zeytin Yaprağı Ekstraktı ve Oleuropeinin Antioksidan, Antimikrobiyal Aktivitesi, Gıdalarda Kullanım Olanakları. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(2): 337-347, 2020
- Gürbüz M, Öğüt S. Zeytin Yaprağının Potansiyel Sağlık Yararları. Turkiye Klinikleri J Health Sci 2017
- Atak E, Uslu M. Fenolik Bileşikler, Ekstraksiyon Metotları Ve Analiz Yöntemleri. MCBÜ Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi 2018; 3(27): 39-48.