Mineraller sağlığımız için oldukça önemli olan inorganik maddelerdir. Bu maddelerin günlük alınım miktarı birbirlerinden farklılık gösterir. Bu maddeler, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu miktara göre iki sınıfa ayrılır. Bunlar; makro mineral ve mikro mineraldir. Makro mineraller; sodyum, potasyum, kalsiyum, klor ve magnezyum gibi günlük ihtiyacımızın fazla olduğu minerallerdir. Bu yazımda sizlere potasyum içeren besinler ve potasyum mineralinden bahsetmek istiyorum.
Elektrolit olarak da adlandırılabilen potasyum, hayatımız için değer taşıyan bir mineral çeşididir. Vücudumuzda bulunan minerallerin %5’ ini oluşturur.
Bu mineral, hücre içi ve hücre dışı olmak üzere tüm sıvılarda bulunur. Potasyum hücre içi sıvıda bulunarak protein yapımında, hücre büyümesinde ve bazı enzimlerin çalışmasında önemlidir. Hücre dışı sıvıda bulunan potasyum ise sinir iletimini ve kalbin kasılmasını sağlaması açısından değer taşır. Ayrıca sodyum minerali ile çalışarak vücudumuz için oldukça önemli olan birçok görevi de gerçekleştirir. Bu görevlere bir göz atalım:
- Vücutta bulunan sıvı ve pH dengesini sağlar.
- Osmotik basıncı oluşturur.
- Vücutta elektrik akımının iletilmesini sağlar.
- Kan basıncını düzenler.
- Kasların kasılıp gevşemesinde rol alır.
Potasyum Minerali Hangi Gıdalarda Bulunur?
Muz, elma, kayısı, hurma, armut, domates, incir ve avokado gibi meyveler; brokoli, ıspanak, lahana, marul, maydanoz, patates ve havuç gibi sebzeler; badem, fındık ve fıstık gibi çerezler; kuru baklagiller, yumurta, balık ve tavuk gibi hayvansal gıdalar ve kahve potasyum minerali içeren besinler olarak karşımıza çıkar.
Potasyum Minerali Eksikliğinde ve Fazlalığında Ne Olur?
Yetişkinler için günlük alınması gereken potasyum miktarı 2 ile 4 gram arasında değişkenlik gösterir. Bu miktar dengeli ve yeterli beslenme ile karşılanabilir. Ancak aşırı terleme, ishal, kusma, fazla idrara çıkma ve böbrek rahatsızlığı sonucunda potasyum mineralinin eksikliği ve fazlalığı gözlemlenebilir.
Potasyum minerali eksikliği:
Bu mineralin eksikliğini kaslarda kramp oluşumu, baş dönmesi, depresyon, stres, reflekslerde zayıflık, halsizlik gibi belirtiler ile anlayabiliriz. Potasyum yetersizliğinde ise vücudumuzda böbreklerde hasar, solunumda yetersizlik, düzensiz kalp atışı ve kalbin gereğinden fazla çalışması gibi hasarlar meydana gelebilir.
Potasyum minerali fazlalığında ise:
Kalp ve merkezi sinir sisteminde yavaşlama, kaslarda uyuşukluk ve felç gibi sorunlar açığa çıkabilir.
KAYNAKLAR
Samur G. Vitaminler, Mineraller ve Sağlığımız. Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü 2008; 20-23
Özkan Ş. Sağlıklı Yaşam ve Beslenme. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi OSD Dersi-2019/Güz Dönemi Yedinci Slayt- 11. Hafta
http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Vitamin%20ve%20Mineraller.pdf