Zeytinyağı Yararları Nelerdir?

Ege deyince aklımıza gelen, Akdeniz diyetinin vazgeçilmezi, saflığın ve sadeliğin sembolü zeytinyağı… Söylenecek yazılacak çok şey olsa da bu yazımda sizler için zeytinyağı yararları hakkında yazacağım.

Zeytin, ülkemizde ilk kez İç Anadolu’nun Akdeniz kesimlerinde üretilmeye başlanmıştır. Ve daha sonra Ege, Akdeniz kıyılarından dünyaya yayıldığı söylenmektedir. Bunun yanında anavatanının neresi olduğuyla ilgili pek fikir birliği yoktur. Antik çağlardan beri hayatımızın önemli bir yerinde olduğu tabii ki su götürmez bir gerçek.

Zeytinyağı Yararları

Zeytinin preslenmesi ile elde edilen zeytinyağı hiçbir kimyasal işlem görmeden tüketebildiğimiz için diğer yağlardan ayrılmaktadır.

Zeytinyağının düzenli kullanımda kardiyovasküler kalp hastalıkları, tip 2 diyabet, obezite, hipertansiyon riskinde azalma gösterdiği bağırsak sağlığına da olumlu etkileri olduğu araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir. Ayrıca antioksidan özellik olarak diğer yağlardan daha fazla serbest radikalleri temizlemekte etkilidir. Üstelik zeytinyağı çeşitleri arasında ise sızma zeytinyağının rafine zeytinyağına göre daha etkili olduğu saptanmıştır. Akdeniz beslenme şeklinde zeytinyağına çoğunlukla rastlanıyor ve bu bölgelerde kanser oranının düşük oluşu bölgedeki beslenme tarzıyla ilişkilendiriliyor.

Zeytinyağını bizim için faydalı kılan en önemli etken içerdiği yüksek miktardaki doymamış yağ asitleridir. Besinler arasında insan için en yüksek enerjiyi yağlar sağlar. Öncelikle doymamış yağ asitleri temel olarak tekli doymamış ve çoklu doymamış yağ asitleri olarak ikiye ayrılır;

Tekli Doymamış Yağ Asitleri:

Yüksek yoğunluklu lipoproteini arttırıcı etkileri vardır. Yani iyi kolesterol olarak bildiğimiz değerleri yüksek tutar. Kalp ve damar rahatsızlıklarında azaltıcı etkileri vardır. Konumuz olan zeytinyağında ve diğer bitkisel yağlarda bulunur.

Çoklu Doymamış Yağ Asitleri:

Esansiyeldir yani vücutta sentezlenemez. Çoğunlukla bazı balık türlerinde bulunur. Balıkların içerdiği yağ ve mineralleri başka bir yazımda detaylı incelemeyi düşünüyorum.

Yüksek ısıda yani rafinasyon işleminde bu asitler zarar gördüğünden zeytinyağı üretiminde kullanılan su ısısı 27 C’nin altındadır. Bu yöntemin adı soğuk sıkımdır.

Uzmanlar doymamış yağ asitlerinden alınan günlük kalori miktarının bazı kaynaklarda %30-35’ten bazı kaynaklarda ise %20’den fazla olmaması gerektiğini söylemişlerdir. Sonuç olarak zeytinyağı da günlük yağ alımına dikkat ederek tüketilmelidir.

KAYNAKÇA

• Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği- Didem ESKİYÖRÜK- Çukurova University, Karataş School of Tourism and Hotel Management, Adana/Turkey
• Zeytinyağı ve Sağlık: Biyoaktif Bileşenleri, Antioksidan Özellikleri ve Klinik Etkileri. Ferah Armutcu- Mehmet Namuslu-Ramazan Yüksel- Mehmet Kaya- Konuralp Tıp Dergisi
• Zeytinyağı ve Sağlıklı Yaşam- Esra ÖZATA, Dr. Menekşe CÖMERT Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gastronomi ve Mutfak Sanatları
• Yağ Asitlerinin Sağlık ve Beslenme Üzerine Etkilerine Genel Bir Bakış. Songül Çakmakçı, Deren Tahmas-Kahyaoğlu. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, 25240 Erzurum
• Zeytin Ve Zeytinyağı Fenolikleri Aslı Yorulmaz, Aziz Tekin