Gıda mühendisi hangi sertifikaları almalı? Bu soruyla sosyal medya üzerinden her gün en az 2 kere karşılaşıyorum. Öğrenci ve yeni mezun arkadaşlarımdan bu konuda çok fazla talep olunca konuyla ilgili bir yazı hazırlamak istedim. Gıda mühendisinin alması gereken eğitimler, bu eğitimleri nereden almalı, eğitim alacağımız yeri seçerken nelere dikkat etmeli gibi sorularınıza cevap bulabileceğiniz bir yazı hazırlamaya çalıştım. Şimdi detaylıca bir bakalım.
Gıda Mühendisinin Alması Gereken Eğitimler
Şu cümleyi çok duyuyorum: zaten mühendislik okuduk bu eğitimlerin amacı ne, ne gerek var. Okulda gördüğümüz bilgiler çok kıymetli. Bu tartışılmaz bir nokta fakat yeterli değildir. Burada öğrendiklerimiz daha çok teorik bilgilerdir. Pratik konusunda biraz zayıf kalmaktadır. Tabii bu durum her üniversite için geçerli olmayabilir. Ama ülkemizde neredeyse her üniversitede gıda mühendisliği bölümünü olduğunu unutmamak gerekir.
Birçoğumuz mezun olmamız yaklaşınca ya da mezun olduktan sonra bir telaşa kapılıyoruz değil mi? İlk iş görüşmesine gideceğimiz zaman paniklemiyor muyuz? Kendimizi yetersiz ve eksik hissettiğimiz noktalar oluyor. Aslında bu çok normal. Çünkü bilgilerimiz hep teorik, pratik noktasında ne yapacağımızı bilmiyoruz. Gıda mühendisi olarak alacağımız eğitimler bizi işin pratiğine biraz daha yaklaştıracaktır. Biraz daha diyorum çünkü asıl pratik ve deneyimi çalışarak kazanabilirsiniz. Bunun haricinde farklı bakış açıları kazandıracaktır, bir sorun karşısında alabileceğiniz aksiyonlarla ilgili bilginiz olacaktır, vs. Ayrıca gıda standart eğitimlerinden üniversitede ayrıntılı olarak bahsedilmiyor bildiğim kadarıyla. Belki seçmeli ders olarak seçme imkânınız vardır diyerekten eğitimlere geçiyorum.
Gıda Mühendisi Hangi Eğitimleri Almalı?
İlk olarak GMP (Good Manufacturing Practice, İyi Üretim Uygulamaları), GHP (Good Hygienic Practice, İyi Hijyen Uygulamaları) konusunda bilgi sahibi olmalıyız. Yazmış olduğum bu iki uygulama iyi bir gıda üretimi için gerekli olan alt yapıları içerir.
Daha sonra olmazsa olmazımız HACCP geliyor. Gıda güvenliği açısından oldukça önemlidir. HACCP açılım olarak Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları anlamına gelmektedir. HACCP gıda işletmelerinde yasal bir zorunluluktur.
Bunların ardından standart eğitimleri almak önemlidir. Yaygın olarak kullanılan gıda standartları; ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, BRC Gıda Güvenliği Standardı, IFS ve FSSC 22000. Bu standartların ayrıntılarına üzerine tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Bir de bizlerin bakış açılarını değiştirecek, farklı düşünmeye sevk edecek olan eğitimler var. Bunları da 5S Yalın Üretim Teknikleri, Kaizen Sürekli İyileştirme, 6 Sigma olarak sayabiliriz.
Eğitim Alacağımız Zaman Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Birçok kişi ilk olarak sertifika sorguluyor. Bunun sebebi de eğitim firmalarının şuradan, buradan onaylı sertifika diye söylemlerde bulunması sanırım. Valla bildiğim kadarıyla bu eğitimlerin sertifikalarını onaylayan bir kuruluş yok. (Tabi bu durum yukarıda bahsettiğim eğitimler için geçerli. Baş denetçi eğitimleri gibi eğitimleri onaylayan kuruluşlar var) Kısacası sertifika bu noktada önemli değil. Önemli olan eğitimden ne öğrendiğiniz. Ve uygulamaya ne kadar dökebileceğiniz. Bu yüzden sertifika odaklı olmak yerine eğitimin içeriğine önem vermelisiniz. Ayrıca soru cevap yapabileceğiniz interaktif bir eğitim olması anlamadığınız yerleri rahatça sorabilmeniz açısından oldukça önemlidir.