Buzdolabınızı nasıl yerleştiriyorsunuz? Aldıklarınızı rastgele mi koyuyorsunuz yoksa belirli bir düzeniniz var mı? Mesela yumurtalarınızı nereye koyuyorsunuz? Meyve ve sebzelerinizi poşetle mi koyuyorsunuz? Peki pişmiş yemekler? Onları kaç gün buzdolabında bekletiyorsunuz? Çok soru sordum sanırım. Sorulardan da anlaşılacağı üzere bugün konumuz buzdolabı düzeni ve buzdolabı kullanımı ile ilgili ipuçları.
Buzdolabımız canımız ciğerimiz. Mutfaktaki en büyük yardımcımız. Onun sayesinde gıdalarımızı daha uzun süre saklayabiliyoruz. Hepimizin bildiği gibi buzdolabında sıcaklığın düşük olmasından dolayı gıdalarımızın raf ömrü uzun olur. Biz buna soğukta muhafaza diyoruz. ‘Soğukta muhafaza yönteminin prensibi nedir? Hangi gıdayı ne kadar süre soğukta saklayabiliriz?’ gibi soruların hepsine aşağıdaki yazıda cevap vermiştim.
GIDALARI SOĞUKTA MUHAFAZA ETME
Bu yazıyı ve soğukta muhafaza yazısını okurken aklınıza diğer muhafaza etme yöntemleri ne acaba diye bir soru gelirse de ona da hemen buradaki yazıdan ulaşabilirsiniz. Şimdi gelelim asıl konumuza.
Buzdolabı düzeni ve doğru kullanımı bizim için neden önemli?
Güvenli gıda tüketebilmek adına önemli. Yine mi gıda güvenliği dediğinizi duyuyorum. Evet, bu konu çok ama çok önemli. Çünkü her yıl önemli miktarda kişi gıda zehirlenmesi yaşıyor. Ve birçok kişi de gıda zehirlenmesi yaşadığı fark etmiyor ya da bilmiyor. Sağlıklı bir yaşam her bireyin hakkıdır. Ve gıdalar yoluyla sağlığımızı tehlikeye atmamak için gıda güvenliğine dikkat etmemiz gerekiyor.
İkinci önemli bir neden ise gıda israfı. Evet, buzdolabı düzeni ve buzdolabını doğru bir şekilde kullanım gıdaların ömrünü uzatır. Böylece gıda israfının önüne bir nebze olsun geçebiliriz.
Buzdolabı ile ilgili nelere dikkat etmeliyiz?
Uygun şekilde saklanmayan gıdalarda mikroorganizma gelişimi gözlenmesi olasıdır. Ardından da bozulmalar yaşanmaya başlar. Basit önlemler alarak tüm bunların önüne geçebiliriz. Dikkat etmemiz gereken birkaç noktayı maddeler halinde sizlere aktarmak istiyorum.
- İlk önce dikkat etmemiz gereken şey buzdolabını nereye koyduğumuz olmalıdır. Daha etkili çalışması için koyduğumuz yerde buzdolabının etrafında bir miktar boşluk olmalıdır.
- Belirli zamanlarda buzdolabının iç sıcaklığını termometre ile ölçmeliyiz. Doğru çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için.
- Buzdolabının kapağını uzun süre açık bırakmayın. İçeride sıcaklık artışı meydana gelir.
- İlk giren ilk çıkar prensibini uygulayın. Nedir bu prensip? Daha önce alınan ürünleri ya da gıdaları daha önce tüketin. Ve mutlaka son tüketim tarihini kontrol edin. Son tüketim tarihi yaklaşan ürünleri de öncelikli tüketilecekler kısmına almayı unutmayın. Burada bir dip not düşmek istiyorum. Son tüketim tarihi ve tavsiye edilen tüketim tarihi aynı şey değildir. Bu ayrımı birçok kişi gözden kaçırıyor. Aralarındaki farkı anlattığım yazıyı da ekliyorum. Bu farkı bilmiyorsanız mutlaka okuyun.
SON TÜKETİM TARİHİ VE TAVSİYE EDİLEN TÜKETİM TARİHİ
- Buzdolabı düzeni kurarken yerleştirdikleriniz arasında hava boşluğu kalacak şekilde yerleştirin. Kısacası çok doldurmayın. İçeride hava sirkülasyonu olsun.
- Yemeklerinizi 2 saat içerisinde soğutmalı yani buzdolabına koymalısınız. Maalesef bu en çok yaptığımız hatalardan biridir. Yemek dışarıda ne kadar uzun süre kalırsa mikroorganizma gelişimi de o kadar artar.
Yukarıda yazdıklarımı mutlaka bir yerlerde duymuşsunuzdur. Uygulaması zor olan ya da aa daha önce hiç duymadım dediğiniz bir şey yok aslında. Bazen bildiğimiz şeyleri uygulamaktan kaçıyoruz. Basit diye önemsemiyoruz belki de.
Peki buzdolabı düzeni nasıl olmalı?
Bu konuya giriş yapmadan önce belirtmek istediğim bir şey var. Her buzdolabının tasarımı farklıdır. Tasarımına göre belirli gruplar için belirlenmiş yerler vardır. Yani meyve sebzeler için ayrılan kısım bellidir. Kahvaltılık bölümü olanlar var mesela. Buzdolabı düzeni kurarken buna uygun şekilde yerleştirmeniz de fayda var diyerek konuya geçiş yapıyorum.
- Yumurtaları yumurta için ayrılan kısma koyabilirsiniz. Fakat bu alanın kapalı olmasına dikkat edin. Zira açık olarak buzdolabına koyulan yumurtalardan diğer gıdalara bakteri geçişi olabilir.
- Meyve ve sebzeleri en altta onlar için ayrılmış olan kutu şeklindeki bölüme koyabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken nokta poşetleri ile koymamanız gerektiği. Saklama kapları ya da meyve sebze torbalarına koyabilirsiniz. Bir de ıslak veya nemli olmamasına dikkat edin. Nemli kalanlar bozulmaya daha meyillidir.
- Çiğ et, balık, kümes hayvanlarını birbirine değmeyecek şekilde saklayın. Ağızlarının kapalı olmasına dikkat edin. Mümkünse buzdolabının en alt kısımlarına koyun (bazı buzdolaplarında bu kısım en sıcak raf olabiliyor bunu da dikkate almak gerek). Diğer yiyeceklerin üzerine suyu vb. şeylerin akmaması için. Yeri gelmişken belirteyim çapraz kontaminasyon gerçekleşmemesi adına çiğ ve pişmiş gıdaları birbirinden ayrı yerlere koyun. Yazıyı çok fazla uzatmamak adına çapraz kontaminasyondan bahsetmiyorum. Nedir bu çapraz kontaminasyon derseniz eğer buradaki yazımı okuyabilirsiniz.
- Pişmiş yemekler için orta rafları tercih edebilirsiniz.
- Buzdolabının en soğuk kısmına çabuk bozulabilecek olan ürünleri koyabilirsiniz. (Alt veya üst raf demiyorum çünkü bu buzdolabının tasarımına göre değişebiliyor. Kullanım kitapçığından bu bilgiye ulaşabilirsiniz.)
- Kahvaltılıklar için genelde bir bölüm oluyor yeni tasarım buzdolaplarında. Eğer yoksa belirlenmiş bir yoksa soğuk olan raf ya da orta rafa koyabilirsiniz.
- Kapak kısmına da içecekleri, sosları vb. yiyeceklerinizi koyabilirsiniz.
Kısaca bu şekilde demek isterdim fakat yazı pek de kısa olmamış. Onu da yazayım bu kalmasın derken uzun olmuş. Eklemeyi unuttuğum noktalar varsa yorumlarda sorabilirsiniz.
Sağlıklı günler.
Kaynaklar:
https://www.safefood.net
https://www.eatright.org
https://www.fsis.usda.gov
https://www.eufic.org